طبق خبری که بلومبرگ منتشر کرده است، انتقال میلیون‌ها دلار ارز از محل کمک‌های مالی انسان دوستانه در کنار افزایش تجارت با همسایگان آسیایی، نرخ ارز کشور افغانستان را به صدر فهرست جهانی ارزها در این فصل رسانده است. این جایگاه برای کشوری که دچار فقر گسترده است و وضعیت مناسبی ندارد، غیرمعمول به نظر می‌رسد. علاوه بر این، باید به یاد داشت که این کشور یکی از بدترین وضعیت‌ها را از نظر حقوق بشر دارد. با این همه، تمام این شرایط نتوانسته است جلوی بهبود وضعیت افغانی (واحد پول افغانستان) را بگیرد.
قدرت‌گیری طالبان و نوسانات واحد پولی افغانستان
پس از روی کار آمدن طالبان در افغانستان، ارزش واحد پول این کشور با افت روبرو شد. در آگوست سال 2021 و زمانی که طالبان قدرت را در این کشور در دست گرفت، هر دلار بین 79 تا 85 افغانی معامله می‌شد. با این حال، در پی بالا رفتن نااطمینانی‌ها در این کشور، نرخ برابری دلار و افغانی در ژانویه سال 2022 یعنی دی ماه سال 1400 به سطحی قابل توجه رسید. در این زمان هر دلار با 105 افغانی معامله می‌شد. از آن زمان به بعد، واحد پولی این کشور تقویت شده است. در آگوست امسال یعنی ماه قبل نرخ مبادله دلار و افغانی به نزدیکی 2 سال قبل برگشت. در واقع، در پایان آگوست هر دلار با 81 افغانی معامله شد. حالا در ماه سپتامبر، افغانی باز هم در برابر دلار تقویت شده است.
در اولین روز ماه جاری میلادی هر دلار با 73 افغانی معامله شد و این نرخ اکنون در 26 سپتامبر 79 افغانی است. به این ترتیب، در یک ماه اخیر افغانی در برابر دلار 4.65 درصد تقویت شده است.
چه چیز افغانی را تقویت کرد؟
طبق گزارش بلومبرگ، طالبان که دو سال است قدرت را در افغانستان به دست گرفته‌اند، تمهیداتی برای واحد پول این کشور در نظر گرفته‌اند. این تمهیدات شامل ممانعت استفاده از دلار و روپیه پاکستان در معاملات محلی و تشدید محدودیت‌ها در خروج دلار از این کشور است. معاملات آنلاین هم قانونی شده و ناقضان قوانین کمی ترسیده‌اند. پول این کشور کنترل شده و ورود پول و فرستادن پول به این کشور از سوی کسانی که خارج از آن کار می‌کنند، باعث شده تا در سه ماهه جاری ارزش افغانی 9 درصد بالا برود. افغانی از ابتدای سال میلادی 14 درصد رشد کرده و پس از کلمبیا و سری‌لانکا در رده سوم رشد ارزش پول در جهان جای دارد.
با این حال نکته مهمی که وجود دارد این است که چنین کنترل‌های سفت و سختی ممکن است عمر کوتاهی داشته باشند. اقدامات محکم ارزی معمولا در بلندمدت به کاهش نرخ ارز یک کشور انجامیده است. در نمودار زیر نرخ برابری دلار و افغانی در یک سال اخیر نشان داده شده است.
