مرثیه‌ای برای گوشت؛ مصرف گوشت چطور در ایران کم شد؟

تازه‌ترین گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که قیمت گوشت در میان کالاها و اقلام مختلف بیشترین رشد قیمت را در مرداد ماه امسال دارد. بهای گروه گوشت در مرداد ماه 7.5 درصد رشد کرده است. البته این افزایش قیمت در میان گروه‌های مختلف آن، متفاوت است. بهای گوشت قرمز و ماکیان در یک سال اخیر 94.7 درصد افزایش یافته است. این قیمت روی کاهش مصرف هم اثر خواهد گذاشت. اما مصرف گوشت چطور در ایران کم شد؟

نگاهی به مصرف گوشت در ایران

طبق آماری که مرکز آمار با استفاده از اطلاعات بودجه خانوار برآورده کرده است، مصرف سرانه گوشت قرمز در سال 1390 در کشور حدود 13 کیلوگرم بود که به تدریج تا سال 1393 به 10 کیلوگرم کاهش یافت. سال‌های 1394 و 1395 وضعیت کمی بهتر شد و دوباره مصرف سرانه گوشت در ایران به 11 کیلوگرم افزایش یافت. از سال 1397 و پس از خروج آمریکا از برجام، همگام با رشد قیمت دلار، گوشت قرمز نیز گران شد و مصرف سرانه آن به 8 کیلوگرم افت کرد. برآوردهایی که مرکز آمار در اواخر سال 99 مطرح کرده بود، حاکی از آن است که مصرف گوشت قرمز در ایران به صورت سرانه در سال 1400 به نفری 6 کیلوگرم می‌رسد. حالا با رشد قیمت دوباره گوشت، مصرف آن باز هم کمتر خواهد شد. البته این اتفاق منحصر به گوشت قرمز نیست.

افت مصرف ماهی و جایگزینی مرغ در ایران

مصرف گوشت ماهی و میگو هم در یک دهه اخیر به شدت کمتر شده است. ایرانی‌ها طبق شواهد مرکز آمار در بازه سال‌های 1390 تا 1398 به صورت سرانه حدود 3 کیلوگرم ماهی و میگو در سال مصرف می‌کردند که طبق برآوردها در سال 1399 و 1400 به دو کیلوگرم افت کرده است.

افت مصرف ماهی و گوشت قرمز در حالی رخ می‌دهد که مصرف گوشت پرندگان با افزایش روبرو بوده است. در واقع، به نظر می‌رسد با توجه به گرانتر بودن گوشت قرمز، هنگام رشد قیمت‌ها افراد مصرف مرغ را با گوشت و ماهی جایگزین کرده‌اند. مصرف سرانه مرغ در ایران در سال 1390 حدود 30 کیلوگرم برآورد شده است. این مقدار در سال 1398 به 35 کیلوگرم رسیده و برآورد شده است که در سال 1400 به 40 کیلوگرم هم رسیده باشد.

مصرف گوشت چطور در ایران کم شد؟

عمده‌ترین دلیل افت مصرف گوشت قرمز آن است که بخشی از مصرف این گوشت با استفاده از واردات تامین می‌شود. افزایش قیمت دلار در کنار وضعیت اقتصادی نامناسب سال‌های اخیر، مصرف گوشت قرمز را از سبد مردم کمتر کرده است. از سوی دیگر، با توجه به قاچاق دام زنده در برخی از مناطق، عرضه کوشت در داخل کشور نیز در برخی از مواقع با مشکلاتی روبرو بود.

//