اخباری که به تازگی منتشر شده است، حاکی از آن است که روسیه ساعاتی پیش به بخشی از اوکراین حمله کرده است. محل مورد حمله، بندر ایزمایل است که یکی از دو بندر اصلی صادرکننده غلات اوکراین به شمار می‌رود. جنگ اوکراین و روسیه روی صادرات غلات و روغن به دنیا و در نتیجه افزایش قیمت آنها تاثیر چشمگیری گذاشته است. این مساله می‌تواند به افزایش گرسنگی در جهان نیز منجر شود. اینجاست که دریای سیاه به عنوان یک کانال ارتباطی برای انتقال غلات به ترکیه و سپس سایر مناطق نقش مهمی پیدا کرده است. حالا با حمله روسیه به بندر ایزمایل، بار دیگر اهمیت معامله غلات از طریق دریای سیاه مورد توجه قرار گرفته است.
معامله غلات دریای سیاه چیست؟
این معامله به ابتکار سازمان ملل متحد و ترکیه در ماه جولای سال 2022 انجام شد و شامل دو توافق جداگانه می‌شد: یکی میان اوکراین، روسیه، ترکیه و سازمان ملل و دیگری میان روسیه و سازمان ملل. هدف از این کار آن بود که بحران غذایی جهان را کاهش دهد چرا که قیمت کووید-19 و مسایل دیگری از این دست باعث افزایش قیمت غذاها شده و ترس از قحطی را در کشورهای آفریقایی و خاورمیانه‌ای بالا برده بود. با جنگ اوکراین و روسیه که هر دو از تولیدکنندگان بزرگ غلات بودند، قیمت مواد غذایی از جمله گندم بیش از این هم بالا رفت. متوسط قیمت گندم در ماه مه سال 2022 یعنی سه ماه پس از جنگ اوکراین از 444 دلار به ازای هر تن عبور کرد که سقف قیمت این کالا محسوب می‌شود.
این توافق در 22 جولای سال قبل امضا شده بود و همان طور که دیده می‌شود از آن زمان قیمت گندم افت داشته است.
شکست توافق غلات اوکراین
در نمودار زیر، میزان محموله‌های باری غذایی از اول آگوست 2022 تا 10 جولای 2023 از سه بندر مهم اوکراین رسم شده است. همان طور که دیده می‌شود، این میزان در اکتبر سال 2022 به اوج خود رسید اما در جولای امسال بسیار ناچیز است. این موضوع اهمیت دریای سیاه و دستیابی به توافق غلات را نشان می‌دهد. اهمیت دریای سیاه آنجاست که کانالی برای انتقال غلات به کشورهای دیگر فراهم می‌آورد و با این انتقال قیمت گندم رشد چندانی نمی‌کند. این موضوع روی گرسنگی و قحطی هم موثر است.
