متوسط قیمت مسکن در نقطه شروع به کار دولت رئیسی هر مترمربع 31میلیون و 700 هزار تومان بود. اگر قیمت‌های اعلامی مرکز آمار مربوط به دی‌ماه را ملاک قرار دهیم وضعیت وخیم‌تر هم شده است. طبق گزارش این مرکز در دی‌ماه متوسط قیمت هر مترمربع مسکن به 80 میلیون تومان رسیده است.
روزنامه هم میهن نوشت:وضعیت اجاره‌بهای مسکن نیز مشابه آن است. هرچند بانک مرکزی از فصل چهارم 1401 آمارهای این بخش را منتشر نکرده اما تورم 7/46درصدی قیمت اجاره در سال 1400 و تورم 3/49درصدی قیمت اجاره در 12 ماه منتهی به آذر 1401 نشان می‌دهد که قیمت‌ها در بخش اجاره مسکن از میانگین افزایش کل قیمت‌ها بالاتر بوده است.
کاهش صدور پروانه‌های ساختمانی
مسئولان وقتی پشت میز کنفرانس می‌نشینند با خوش‌بینی آمارهایی از اقدامات انجام‌شده می‌گویند که خیال ساخت چهار میلیون مسکن را واقعی نشان می‌دهد. ولی آمارهای اعلامی پروانه‌های ساختمانی چیز دیگری می‌گوید. براساس اعلام بانک مرکزی تعداد پروانه‌های ساختمانی صادرشده در مناطق شهری در سال 1400 و 1401 به ترتیب 8/25 و 7/7 درصد کاهش یافته است. این افت در سال جاری هم ادامه پیدا کرده و در آخرین آمار اعلامی که مربوط به سه‌ماهه دوم سال 1402 است، افت 8/7درصدی داشته است.
رشد بالای 50 درصد بهای خدمات ساختمانی
در دوسال‌ونیم گذشته بهای خدمات ساختمانی و مصالح ساختمانی هر دو افزایشی بوده و این رشد در بخش خدمات بیشتر به چشم می‌خورد.
تورم خدمات ساختمانی در سال 1400 بیش از 64 درصد در سال 1401 بیش از 51 درصد و در سه‌ماهه دوم 1402 حدود 52 درصد افزایش داشته است. تورم مصالح ساختمانی نیز در سال 1400 بیش از 56 درصد، در سال 1401 بیش از 28 درصد و در سه‌ماهه دوم امسال بیش از 36 درصد بوده است.
این رشد قیمت‌ها در شرایطی است که تا تابستان امسال در بازار ارز و دارایی‌ها ثبات نسبی وجود داشت و از طرف دیگر رکود عمیق در بازار مسکن تقاضا را به نسبت عرضه در سطح پایین‌تری نگاه داشته است. اگر این دو عامل نبود چه‌بسا هزینه ساخت بیش از ارقامی که اعلام شده، افزایش پیدا می‌کرد.
کارشناسان مسکن معتقدند افت اندکی که طی چند ماه گذشته در قیمت‌های مسکن شاهد بودیم به دلیل رکود معاملات است. در دی‌ماه با شروع دوباره معاملات و جنب‌وجوش ناشی از ماه‌های انتهایی سال، بار دیگر قیمت نیز در شیب افزایشی بازار مسکن سال 1402 را در حالی پشت سر گذاشت که رکود معاملات، اصلی‌ترین مشخصه آن بود. تورم و سیاست‌های انقباضی دولت، اندک مشتریان باقیمانده در بازار مسکن را به بازارهای دیگر هدایت کرد و حالا با وجود کاهش نسبی قیمت مسکن، همچنان توان اقتصادی برای خرید خانه در جامعه وجود ندارد.
حالا که سال 1402 به ماه‌ها و روزهای انتهایی خود رسیده برخی کارشناسان معتقدند هیجانات ناشی از نوسان دوباره قیمت دلار و نزدیکی به سال نو ممکن است باعث جنب‌وجوش کوچکی در بازار شده باشد کمااینکه با نزدیک شدن به ماه‌های پایانی سال 1402 بازار مسکن مطابق انتظار مقداری رشد کرد و قیمت هر متر خانه در تهران به 80 میلیون و 610 هزار تومان رسید.
کارشناسان سه سناریو برای بازار مسکن در پایان سال محتمل می‌دانند. ۱- جهش و رشد شارپی قیمت به‌طوری که ماهانه ۱۰ درصد و بیشتر را شاهد باشیم. ۲- رشد خفیف ماهانه حدود دو درصد و ۳- کاهش خفیف.
دولت سیزدهم و عملکرد غیرقابل دفاعش
همان ابتدا که ابراهیم رئیسی وعده ساخت چهار میلیون مسکن را داد کارشناسان طی مصاحبه‌هایی اعلام کردند که این وعده عملیاتی نیست. بانک‌ها اعلام کردند که توان پرداخت تسهیلات چندصدهزار تومانی را ندارند و وزارتخانه‌ها زیر بار تخصیص زمین‌های مازاد خود برای اجرای طرح نرفتند.
امروز همچنان دولت بر اجرای این وعده خود پافشاری می‌کند. هنوز از تسهیلات تخصیص‌یافته و زمین‌های درنظرگرفته‌شده برای طرح نهضت ملی آمار می‌دهند. حال آنکه این آمارها با وعده‌های داده‌شده فاصله‌ای اساسی دارد.