چند سالی است پای ابزارهای جدید مالی به بازارهای سرمایه گذاری باز شده و مخاطبان خاص خود را پیدا کرده است. از جمله این گزینه‌ها صندوق های سرمایه گذاری هستند. یکی از انواع صندوق‌ها، صندوق طلاست که امکان سرمایه گذاری با پول کم را در طلا برای افراد فراهم می‌کند. تاکنون 11 صندوق طلا در کشور فعال هستند و یک صندوق دیگر نیز به تازگی پذیره‌نویسی شده است. اما جالب است بدانیم که هر صندوق چقدر شمش و چقدر سکه دارد. در نهایت خواهیم دید کدام صندوق طلا در چه شرایطی بهتر است. البته این که کدام صندوق طلا بهتر است به بررسی قیمت و NAV آن هم بستگی دارد اما در اینجا به بررسی پورتفوی صندوق‌های طلا و اهمیت آن می‌پردازیم.
بیشترین و کمترین شمش طلا در صندوق‌ها
نگاهی به وضعیت هر صندوق تا پایان مهر ماه (به جز صندوق زر) نشان دهنده این است که از نظر خرید گواهی شمش بیشترین مقدار به صندوق عیار می‌رسد. این صندوق معادل با 421 کیلو گواهی شمش طلا دارد. کمترین میزان گواهی شمش طلا نیز متعلق به صندوق صبا است که 10.4 کیلوگرم شمش طلا دارد. البته باید توجه داشت که میزان شمش طلای صندوق کهربا درج نشده است.
این در حالی است که اگر بر اساس حجم گواهی شمش صندوق‌ها را بررسی کنیم، آلتون در صدر قرار می‌گیرد چرا که 89 درصد از دارایی این صندوق به خرید گواهی شمش اختصاص داده شده است. کمترین مقدار نیز متعلق به گوهر با 7.27 درصد است.
کدام صندوق‌ها بیشترین و کمترین گواهی سکه را دارند؟
از نظر تعداد گواهی سپرده شرایط متفاوت است. هر 100 گواهی سکه معادل یک سکه امامی است. بنابراین، بیشترین گواهی سکه را صندوق طلا با معادل 207 هزار و 396 سکه امامی دارد. کمترین صندوق دارنده گواهی سکه نیز صندوق آلتون است که معادل 644 سکه امامی گواهی سپرده دارد.
از نظر حجم گواهی سکه از دارایی هر صندوق نیز صندوق گوهر با حدود 92 درصد، از این نظر در صدر صندوق‌ها قرار دارد. این در حتای است که آلتون تنها 7.2 درصد از دارایی خود را در سپرده سکه قرار داده است. در واقع آلتون و گوهر یکی بسیار روی شمش و دیگری بسیار روی گواهی سپرده متمرکز شده‌اند. اما کدام در چه شرایطی بهتر است؟
سرمایه گذاری در شمش بهتر است یا سکه؟
قیمت طلا در بازار ایران به دو عامل نرخ ارز و قیمت جهانی طلا بستگی دارد. در این میان تاثیر نرخ ارز معمولا بیشتر بوده است. از آنجا که سکه در حال حاضر با حباب نسبتا زیادی روبرو است، با کاهش نرخ دلار در برابر ریال و اتفاقاتی مانند توافق‌های سیاسی (هرچند کمتر محتمل باشد)، صندوق‌های طلایی که بیشتر روی گواهی سکه سرمایه گذاری کرده‌اند ریسک بیشتری برای افت قیمت نسبت به شمش پیدا می‌کنند. به عبارت دیگر، صندوق‌هایی که گواهی شمش بالایی دارند حباب کمتری دارند. برعکس در شرایطی که نرخ دلار صعودی باشد، به دلیل رشد قیمت سکه، صندوق‌های طلا با حجم بیشتر گواهی سکه بازدهی بهتری خواهند داشت.
البته در میان صندوق‌های طلا، پورتفوی صندوق زر تا نیمه مهر وجود دارد.